بیشتر بدانید :

در طول تاریخ «ایران» یکی از رایج ترین نام های سرزمین وجغرافیای نامهای ایران بوده‌است. واژهٔ ایران (به پارسی باستان «اَئیریَه‌نا»، به پارسی میانه: ، تلفظ با یای مجهول: ĒRĀNŠAHR)، و برگرفته از کلمه «آریانام خَشَترام» و به معنای «سرزمین آریاییان» است که در گذر زمان به ایرانشهر و سپس در دورهٔ ساسانی به ایران تبدیل شده‌است.^[۱۱][۱۲]

واژهٔ «آریا» در زبان‌های اوستایی، پارسی باستان و سانسکریت به ترتیب به شکل‌های «اََئیریه»^{[پ ۱]}، «آریه»^{[پ ۲]}، و «اَریه»^{[پ ۳]} به کار رفته‌است. همچنین در زبان سنسکریت «اریه»^{[پ ۴]} به معنی سَروَر و مهتر و «آریکه»^{[پ ۵]} به معنی مَردِ شایستهٔ بزرگداشت و حرمت است و آریایی به زبان اوستایی «ائیرین»^{[پ ۶]} و به زبان پهلوی و پارسی دری «ایر» خوانده می‌شود و ایرج به زبان آریایی^{[پ ۷]} است.^[۱۳] ایر در واژه به‌معنی «آزاده» و جمع آن «ایران» به‌معنی «آزادگان» است.^[۱۴]

«ایران» در واژه به معنی «سرزمین آریاییان» است و مدّت‌ها پیش از اسلام نیز نام بومی آن ایران، اِران، یا ایرانشهر بود.ایران در عرصه جهانی تا سال ۱۹۳۵ رسماً «پرشیا» نامیده می‌شد. در آن سال رضا شاه دستور داد تا نام جهانی کشور نیز مانند نام بومی آن، «ایران» بشود. این تصمیم مورد اعتراض گروهی از سیاستمداران و پژوهشگران قرار گرفت که معتقد بودند این کار موجب ایجاد شکاف بین پیشینه تاریخی کشور با ایران امروز می‌شود. در نهایت محمدرضا پهلوی در سال ۱۹۵۹ اعلام کرد که هر دو نام قابل استفاده است. ^[۱۵